Informatie over bedrijfsongevallen met chemische stoffen is te vinden bij het NVIC (Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum). In de infographic en het rapport van het NVIC over 2018 wordt vastgesteld dat het aantal bedrijfsongevallen blijft stijgen. In 2018 ontving het NVIC bijna 48.000 telefonische informatieverzoeken over vergiftigingen bij mensen en dieren. Dit aantal is vergelijkbaar met 2017.
Het NVIC is bereikbaar via
030-274 8888 (24 uur per dag en 7 dagen in de week) en Vergiftigingen.info
Vergiftigingen bij mensen en in het werk
Kijken we alleen naar mensen, dan is via de 24-uur-informatietelefoon van het NVIC informatie gevraagd over 35.590 mensen, met in totaal 47.593 blootstellingen aan potentieel toxische stoffen. Het aantal telefoontjes over bedrijfsongevallen is in vergelijking daarmee laag. Maar het aantal consultaties over bedrijfsongevallen steeg wel: van 685 in 2017 naar 796 (met 836 betrokken personen) in 2018. Dit is een stijging van 16% ten opzichte van 2017. Terwijl er in 2017 ook al een stijging was ten opzichte van de 476 in 2016.
In 96% van de gevallen was het slachtoffer tussen de 18 en 65 jaar en bijna driekwart van de slachtoffers is man. Bij blootstelling in het werk gaat het vaak (39%) om de inademing van een gas, damp of poeder dat per ongeluk vrijkomt bij het werken met gevaarlijke stoffen. Ook huid- en oogcontact met een stof wordt regelmatig gerapporteerd (respectievelijk 25% en 22%).
Betrokken stoffen
De betrokken stoffen lopen zeer uiteen, maar bestaan voor ongeveer de helft van de bedrijfsongevallen uit blootstelling aan industrieproducten en bij bijna een kwart om huishoudmiddelen. In de groep industrieproducten vinden we een zeer divers scala aan stoffen, met uiteenlopende toxische eigenschappen. Hierbij kan gedacht worden aan verbindingen als natriumhydroxide, ammoniak en formaline. Opmerkelijk is het relatief hoge aantal incidenten met blootstelling aan “huishoudmiddelen”. Het betrof veelal incidenten met schoonmaakmiddelen als chloorbleekmiddelen en oven- of grillreinigers.
Het NVIC is ook betrokken geweest bij 52 grotere ongevallen met chemische stoffen (in 2017 53) waarvan zij een tabel presenteren in het jaaroverzicht. Uit de tabel komt duidelijk naar voren dat veel van dergelijke ongevallen in bedrijven plaatsvindt. Vaak gaat het om inademen van dampen door storingen, lekkage of bij brand.
Bescherming, kennis en werkdruk
In een korte beschouwing noemt het NVIC als oorzaken van bedrijfsongevallen onder meer onvoldoende persoonlijke beschermingsmaatregelen (o.a. kleding, handschoenen, veiligheidsbril) en onvoldoende kennis over de gevaren van de stoffen waarmee men werkt. Op basis van informatie van de Inspectie SZW is aannemelijk dat de nadruk op sneller en efficiënter moeten werken ken leiden tot meer ernstige ongevallen op de werkvloer [NU, 2019a). Het NVIC noemt de aanhoudende toename van chemische bedrijfsongevallen een zorgelijke ontwikkeling, omdat kleine bedrijfsongevallen de opmaat kunnen vormen tot grotere incidenten of calamiteiten.
Zie ook Vergiftigingen als bedrijfsongeval: cijfers