Ziektebeeld
- Beeldschermwerk kan leiden tot tijdelijke klachten en vermoeidheidsverschijnselen van het oog. Hiervoor wordt wel de term Computer Vision Syndroom gebruikt
- De oogklachten bestaan voornamelijk uit vermoeide, branderige, tranende ogen met verminderd zien.
- Er is zelden sprake van afwijkingen aan het oog die voor een buitenstaander waarneembaar zijn.
- Naast de oogklachten hebben beeldschermwerkers ook vaak hoofdpijn en last van pijn of stijfheid in de nek.
- Er zijn geen aanwijzingen dat beeldschermwerk blijvende oogafwijkingen veroorzaakt.
Oorzaken
- Verminderd gezichtsvermogen (visus)
- Gebruik van contactlenzen
- Toenemende leeftijd (45 jaar of ouder)
- Geslacht: bij vrouwen komen de klachten vaker voor omdat zij vaker last hebben van droge ogen.
- Problemen met het zogenaamde convergeren van de ogen. Het convergeren van de ogen is het tegelijkertijd naar binnen draaien van de ogen (ofwel scheel kijken naar de neus). Tijdens lezen moeten beide ogen zich op één (nabij) punt scherp stellen en dus naar binnen draaien om goed te kunnen zien. Als de binnenste oogspieren niet sterk genoeg zijn om de ogen ver genoeg naar binnen te draaien of om deze stand naar binnen lang genoeg vast te houden, ontstaan problemen.
- Problemen met accommodatie (vermogen van de ogen om op verschillende afstanden scherp te zien door het boller of minder bol worden van de ooglens onder invloed van de oogspieren) en met de gebruikte bril (in het bijzonder bij mensen met ouderdomsverziendheid)
- Aanwezigheid van andere aandoeningen die van invloed kunnen zijn op het zien, zoals suikerziekte (diabetes mellitus) en bepaalde aangeboren aandoeningen waarbij droge ogen optreden.
- Gebruik van bepaalde medicijnen die het ontstaan van droge ogen bevorderen zoals plastabletten, anti-allergiemiddelen, middelen tegen hoge bloeddruk, bepaalde kalmeringsmiddelen en antidepressiemiddelen (zie hiervoor de bijsluiter).
- Verschil in afstand tussen ogen en beeldscherm, ogen en document en ogen en toetsenbord, waardoor de ogen voortdurend scherp moeten stellen.
- Aard en duur van beeldschermwerk (en de mate van werkdruk)
- Onjuiste inrichting van de werkplek; slecht leesbare tekst door spiegelingen op het scherm door lichtinval, te kleine letters, te groot contrast (licht/donker) tussen beeldscherm en omgeving.
Diagnostiek
- Aanwezigheid van, het optreden van en het beloop van de klachten: zijn er ook klachten tijdens weekend, vakantie, beloop gedurende de werkweek?
- Aanwezigheid van bril, contactlenzen en het gebruik hiervan.
- Uitvragen van klachten van de ogen, inspectie van de ogen.
- Onderzoek van gezichtsscherpte.
- Meting van het gezichtsvermogen voor en na correctie (bril, contactlenzen).
- Meting van zogenaamde binoculaire suppressie (schakelt het ene oog het andere uit?).
- Meting van de oogspierbalans.
- Als het gezichtsvermogen aanleiding geeft, verwijzing naar optometrist, opticien of oogarts.
- Bij vermoeden van oogaandoeningen (zoals beschadiging van de oogzenuw door verhoogde oogdruk – glaucoom of vertroebeling van de ooglens – staar – cataract) verwijzing naar oogarts.
Vóórkomen
Oogklachten komen bij 30 tot 80% van de beeldschermwerkers voor.
Preventie
Iedere werknemer die 2 of meer uren per dag aan een beeldscherm werkt, moet de kans krijgen de ogen te laten onderzoeken.