Karoshi is de Japanse term voor dood door overwerk, die voor het eerst opdook in de tweede helft van de jaren zeventig. Karojisatsu is zelfmoord ten gevolge van overwerk.

Het eerste geval van dood door overwerk was in 1969, toen een 29-jarige man in de verzendafdeling van Japans grootste krant overleed aan een beroerte.  Maar pas in de jaren tachtig, toen verschillende zakenmensen vroegtijdig overleden werd dood door overwerk een meer bekend fenomeen in Japan als plotse dood door werkgerelateerde oorzaken, in het algemeen hartinfarcten en beroertes ten gevolge van werkdruk, stress en vooral zeer lange werktijden.

In 1991 beschrijft Uehata 203 gevallen van Karoshi waarvoor workers compensation is uitgekeerd. Het gaat om 196 mannen en 7 vrouwen van middelbare leeftijd die overleden door respectievelijk 123 beroertes, 50 maal acute hartstilstand, 27 hartinfarcten en 4 maal een scheurende aorta. Bij het bestuderen van de sociaal-medische achtergrond bleek tweederde van hen meer dan 60 uur per week te hebben gewerkt of meer dan 50 uur per maand te hebben overgewerkt. Wanneer deze lange werkuren bij witte-boordenwerk ook nog gepaard gingen met stress door carrièreproblemen, veel zakenreizen, strikte productienormen en veranderingen in de plaats waar gewerkt werd, naam het risico toe. Voor blauwe-boordenwerk waren extra risicofactoren onregelmatig nachtwerk, onvoldoende personeel en lange reisafstanden. In 88 gevallen was sprake van onverwachte stressvolle gebeurtenissen kort voor (< 24 uur) het overlijden, zoals emotionele situaties, snelle toename van de werkbelasting, onverwachte veranderingen en problemen in het werk.

In een artikel van Hiyama en Yoshihara (2008) wordt beschreven dat het Ministry of Health, Labour and Welfare (MHLW) van Japan de volgende criteria heeft opgesteld voor het erkennen van Karoshi. Werknemers hebben recht op workers compensation bij plotseling overlijden van een werknemer die gemiddeld 65 uur of meer per week werkt gedurende ten minste vier weken of gemiddeld 60 uur of meer gedurende 8 weken.  In 2005, overleden 328 Japanse werknemers door Karoshi volgens de MHLW; 7,3 maal meer dan in 2000. In dit artikel wordt ook ingegaan op een ander plots en werkgerelateerd overlijden, namelijk door suicide. Dit wordt in Japan aangeduid als “Karojisatsu”, suicide ten gevolge van overwerk. In 2005 pleegden 42 werknemers Karojisatsu; 2,2 maal vaker dan in 2000. Een van de in het artikel genoemde risicoberoepen is arts: tussen 1996 en 2005 overleden 8 artsen aan Karoshi en 5 aan Karojisatsu.

Kondo en Oh beschrijven in 2010 hoe de economische crisis van invloed is geweest op het voorkomen van Karoshi en Karojisatsu. In hun artikel blijkt dat het lang geduurd heeft voordat er echt aandacht kwam voor het probleem en men is gaan nadenken over preventieve maatregelen.

In 2014 werd in de Japanse wet (Act on Promotion of Preventive Measures against Karoshi and Other Overwork-Related Health Disorders) vastgelegd welke aandoeningen onder Karoshi vallen:

1. Overlijden door cerebro-vasculaire of ischemische hartziekten ten gevolge van excessieve werkbelasting
2. Suicide ten gevolge van een psychische aandoening ten gevolge van ernstige stress in het werk
3. Cerebro-vasculaire of ischemische hartziekten ten gevolge van excessieve werkbelasting of een mentale aandoening ten gevolge van ernstige stress in het werk zonder dat dit heeft geleid tot een overlijden

In een zeer recent artikel worden nieuwe cijfers gegeven. Het aantal mensen dat in Japan dat overwerkt is nog altijd hoog: in 2014 werkte 30% van de mannen en 9,7% van de vrouwen gemiddeld langer dan 49 uur per week. Verder worden cijfers gegeven van hart- en vaatziekten en psychische aandoeningen en de mate waarin claims voor werkgerelateerd zijn werden gehonoreerd in de afgelopen jaren. Verder gaat het artikel in op de wet van 2014 en de in 2015 opgestelde preventieve principes om overwerk gerelateerde aandoeningen te voorkomen.

Wie zich wil verdiepen in de historie rondom Karoshi en de daarop volgende acties en maatregelen, vindt veel informatie in het artikel van Scott North & Rika Morioka: Hope found in lives lost: karoshi and the pursuit of worker rights in Japan uit 2016 en gepubliceerd in Contemporary Japan Volume 28, 2016 – Issue 1

Is Karoshi alleen een Japans fenomeen? lees meer…

Hier gebruikte openbare bronnen met interessante informatie over Karoshi:

Uehata, T. Long working hours and occupational stress-related cardiovascular attacks among middle-aged workers in Japan, J Hum Ergol (Tokyo). 1991 Dec;20(2):147-53.

Hiyama T, Yoshihara M. New occupational threats to Japanese physicians: karoshi (death due to overwork) and karojisatsu (suicide due to overwork) Occup Environ Med. 2008 Jun;65(6):428-9

Naoki Kondo, Juhwan Oh, Editorial: Suicide and karoshi (death from overwork) during the recent economic crises in Japan: the impacts, mechanisms and political responses J Epidemiol Community Health August 2010 Vol 64 No 8

Yamauchi T et al. Overwork-related disorders in Japan: recent trends and development of a national policy to promote preventive measures Ind Health. 2017 May; 55(3): 293–302.

Series Navigation

Bestaat Karoshi ook buiten Japan? >>