Niet zelden leidt de blootstelling aan gevaarlijke stoffen in het werk tot grote onrust onder werknemers. Vooral als het gaat om kankerverwekkende stoffen. Dat is veelal terecht, maar staat wel in schril contrast tot het wegwuiven van zelf verkozen blootstelling aan even gevaarlijke en vaak kankerverwekkende stoffen. Zoals in sigarettenrook, de rook van houtvuur en BBQ en ook in de damp van E-sigaretten.
Vapen
Eind augustus 2019 kwamen de eerste berichten over mensen die in de Verenigde Staten zijn overleden aan het roken van E-sigaretten. Onderzoeken in Illinois en Wisconsin leverden honderden ziektegevallen op en een aantal sterfgevallen. De precieze oorzaak is nog niet bekend.
Illinois officials claim possible first death from vaping-related illness; investigation ongoing
E-sigaretten zijn pijpjes met een batterij waarin een vloeistof wordt verhit zodat de gebruiker een aerosol kan inademen. De E-sigaret is sterk in opkomst en wordt nogal eens gepresenteerd als een gezondere vorm van roken. Maar dat beeld moet nu bijgesteld worden. Het zogenaamde “vapen” blijkt een scala aan acute en subacute longaandoeningen te kunnen veroorzaken. Inclusief een aantal dodelijke. Geen wonder als je beseft hoe nauwkeurig de gevaarlijke stoffen bij roken in de longen worden aangebracht.
CDC warns about e-cigarette use after rise in vaping-related deaths
Five deaths from vaping-related illnesses have been confirmed.
Eerste overzicht van ziektegevallen
In het prestigieuze tijdschrift NEJM (The New England Journal of Medicine) van 6 september wordt de huidige stand van zaken uiteengezet in een aantal artikelen. Het originele artikel van Layden et al. heeft als titel Pulmonary Illness Related to E-Cigarette Use in Illinois and Wisconsin — Preliminary Report.
In juli 2019 gingen het Wisconsin Department of Health Services en het Illinois Department of Public Health samen onderzoek doen naar longziekten gerelateerd aan het gebruik van e-sigaretten. Een casus was elke patient met een long-infiltraat bij beeldvormend onderzoek die aangaf in de drie maanden ervoor e-sigaretten te hebben gerookt. Er mochten geen andere verklaringen voor de longklachten zijn.
Op de spoedeisende hulp
Alle bezoeken van patiënten aan de spoedeisende hulp tussen 1 januari 2018 en 15 augustus 2019 werden bekeken om gevallen van ernstige onverklaarde longaandoeningen op te sporen. Een uitgebreide “case definition” is te vinden in het artikel. Het aantal patiënten met ernstige longklachten op de spoedeisende hulp lag in de zomer van 2019 tweemaal zo hoog als in 2018.
Van de oorspronkelijk 82 geïncludeerde patiënten werden er 28 aangeduid als gediagnosticeerde casus en 25 als mogelijke casus. Van deze 53 patiënten was 83% man en de mediane leeftijd was 19 jaar (16-53). De klachten waren vaak een dag of zes eerder begonnen. Van hen had 98% longklachten: met name benauwdheid, hoesten en pijn op de borst. Ook had 81% maag-darmklachten: misselijkheid, braken, diarree en buikpijn en 100% algemene klachten, vooral koorts, maar ook vermoeidheid, gewichtsverlies en malaise. Bij opname was de zuurstofspanning in het bloed over het algemeen verlaagd.
Op het beeldvormend onderzoek was sprake van infiltraten aan beide zijden. Het artikel gaat uitgebreid in op de testresultaten, het ziektebeloop en de behandeling. De besproken ziektebeelden lopen uiteen en vormen een spectrum van acute en subacute longaandoeningen. Ziekenhuisopname was nodig in 94% van de gevallen en intubatie met beademing bij 32%. Eenmaal was de longziekte fataal.
Stoffen in de E-sigaret
E-sigaretten kunnen uiteenlopende stoffen bevatten die verantwoordelijk zijn voor negatieve gezondheidseffecten. In de nicotine houdende sigaretten zit bijvoorbeeld propyleenglycol en glycerine, maar ook polycyclische aromatische koolwaterstoffen, nitrosamines, vluchtige organische stoffen en anorganische stoffen als metalen. Ook zijn in e-sigaretten endotoxines en smaakstoffen als diacetyl en 2,3-pentadion aangetroffen.
Door het verhitten van de vloeistof met een metaaldraad kan ook nog pyrolyse optreden en daarmee vorming van andere, mogelijk schadelijke stoffen. Verder kunnen met de e-sigaretten pijpjes ook cannabis (THC) houdende stoffen worden gerookt zoals THC en CBD-olie. Bij navraag bleek bij de patiënten sprake van een grote variëteit van stoffen in de e-sigaret, hoewel 84% aangaf ook tetrahydrocannabinol (THC) producten te hebben gebruikt.
Naar de precieze oorzaken moet nog verder onderzoek gedaan worden. De Amerikaanse CDC heeft alle Amerikaanse staten gevraagd alert te zijn op gevallen die aan de case definitief voldoen en die te verzamelen voor nader onderzoek.
Nederland
Ook in Nederland hebben de longartsen alarm geslagen over de risico’s van E-sigaretten. Bij een kort geleden uitgezette enquête onder 1100 longartsen kwamen al snel de eerste meldingen binnen. Bij Nieuwsuur werd er afgelopen vrijdag (13 sept. 2019) aandacht aan besteed. ‘Gebruikers e-sigaret melden zich met klachten bij longartsen’
Bronnen
Layden et al. 2019 Pulmonary Illness Related to E-Cigarette Use in Illinois and Wisconsin — Preliminary Report. NEJM, 6 September 2019
In hetzelfde tijdschrift ook nog een editorial en een ingezonden brief over longproblemen bij vaping. Hieronder de links
Vaping-Induced Lung Injury, editorial van David C. Christiani, M.D., M.P.H.
Imaging of Vaping-Associated Lung Disease, correspondence