Handeczeem door veelvuldig hanteren van papier en karton

stapels papier

Handeczeem is vaak gerelateerd aan werk. Nu eens door allergie, dan weer door irritatie. Ook de individuele aanleg speelt een rol, waarbij mensen met atopie vaker aan handeczeem lijden. Maar ook anderen kunnen op den duur last van de huid krijgen, bijvoorbeeld door aanhoudende frictie tussen papier of karton en de huid.

Recent publiceerden Deense onderzoekers een kort artikel over deze oorzaak van handeczeem. Uit onderzoek van een ervaren dermatoloog die 239 patiënten met een huidaandoening zag tussen 2011 en 2014. Van hen hadden 199 handeczeem en daarbij bleek bij 5 (2,5%) sprake van handeczeem dat alleen verklaard kon worden door aanhoudend contact met papier en/of karton in hun werk.


Het ging om de volgende vijf werknemers:

  1. een 45-jarige receptioniste die 50-200 stukken papier/karton per dag hanteerde en sinds 5 jaar last had van handeczeem.
  2. een 16-jarige krantenbezorger die drie uur per week advertentiebladen in kranten schoof
  3. een 55-jarige medewerker van een bedrijf waar enveloppen werden geproduceerd die 300-400 enveloppen per dag hanteerde en sinds 14 dagen handeczeem had
  4. een 51-jarige medewerker van een gekoeld opslagbedrijf die 4-7- uur/dag papier en karton hanteerde en sinds twee maanden handeczeem had
  5. een 27-jarige medewerker van een koelpakhuis die 7 uur per dag karton hanteerde en sinds zes maanden handeczeem had

De huidaandoeningen kenmerkten zich door droogheid, schilfering, roodheid, hyperkeratose en kloven vooral in de handpalm en de binnenzijde van de handen beiderzijds. De medewerkers in de koelhuizen werkten met handschoenen, maar kregen desondanks dezelfde klachten. Bij een werknemer werd een positieve plakproef voor colofonium vastgesteld. Geen van hen had een atopie.

Vergelijkbare klachten zijn eerder beschreven bij schoenmakers die veel in contact komen met (ruw) leer. De onderzoekers concluderen dat langdurige frictie van papier en karton op de huid kan leiden tot handeczeem, ook bij mensen zonder atopie.

Friction from paper and cardboard causing occupational dermatitis in non-atopic individuals
Niels H. Bennike, Jeanne D. Johansen and Torkil Menné
Contact Dermatitis, 74, 295–319, 2016