Drie gevallen zijn er in de literatuur beschreven. Allergie voor jackfruit bij mensen die bekend waren met een latexallergie. Dit geval betreft een jonge man in Ohio (Verenigde Staten), de eerdere twee gevallen deden zich voor in Thailand en Florida. Nu jackfruit ook in landen buiten de tropen steeds populairder wordt, is het goed te weten dat er een kruisallergie kan optreden met latex en berkenpollen.

Ohio casus in het kort

Een man van 21 at een klein stukje gedroogde jackfruit en merkte onmiddellijk dat zijn ogen gingen jeuken en opzwollen. Een kwartier later werd hij benauwd, kortademig en kreeg galbulten over zijn hele lichaam. Hij diende zichzelf na 30 minuten via een pen epinephrine toe dat hij bij zich had vanwege een bestaande latexallergie. Hij werd naar het ziekenhuis gebracht en behandeld voor een anafylactische reactie. Hierdoor knapte hij in een aantal uren en kon met prednisolon voor vijf dagen naar huis. Na 24 uur waren alle symptomen verdwenen. Hij was bekend met allergische rhinitis en een latex allergie die wellicht ontstaan was direct na de geboorte toen hij lange tijd in ziekenhuizen verbleef. Bij huidtesten bleek hij positief voor zowel jackfruit als latex.

Jackfruit of nangka

De vruchten van  nangka of jackfruit (Artocarpus heterophyllus) boom uit de moerbeifamilie (Moraceae) met oorsprong in India en Maleisië. De vruchten die aan de stam ontspringen zijn enorm: 30-100 cm lang en tot 55 kg zwaar. Het wordt gezien als een gewas voor de toekomst omdat ze door de robuuste schil goed bestand zijn tegen ongedierte en ziekten. De boom kan goed tegen hitte en groeit snel. De vruchten – het jackfruit – is rijk aan vitamine B6, vitamine C, vitamine A, kalium, calcium en ijzer waardoor het een voedzaam alternatief is. Het vruchtvlees wordt ook in Nederland steeds vaker gebruikt als vleesvervanger. Inmiddels worden de vruchten overal in Zuidoost-Azië gevonden, evenals in centraal en oost Afrika, het Caraïbisch gebied, Florida, Puerto Rico, Brazilië, Australië en de eilanden in de Grote Oceaan. In andere landen worden de vruchten steeds vaker ingevoerd, zowel vers als in blik.

Gezondheidswerkers

De beide andere beschreven gevallen komen uit de gezondheidszorg, de sector waarin latex allergie in het verleden een groot probleem was.

• Wongrakpanich et al. (2015) beschrijft bij een 34-jarige verpleegkundige in Thailand een anafylactische reactie na het eten van gedroogd jackfruit. Zij was bekend met allergische rhinitis en atopisch eczeem. Ze testte positief op jackfruit, papaya, kiwi en latex. Waarschijnlijk was hier sprake van een kruisreactie tussen jackfruit en latex.
• Kabir et al. (2018) beschrijft een anafylactische reactie op jackfruit bij een 57-jarige helpende in de gezondheidszorg in Florida (Verenigde Staten). Zij was bekend met allergische rhinitis en een allergie voor ananas. Ze testte positief op jackfruit, berk, perzik, hazelnoot en amandel, maar niet voor latex. Hier is mogelijk sprake van een kruisreactie tussen berkenpollen en fruit (via het BET V1 allergeen).

Latex-fruit syndroom

Latex allergie komt nog geregeld voor, vooral maar niet uitsluitend bij gezondheidswerkers. Uit een systematisch literatuuronderzoek van Wu et al. (2016) komt een percentage van 4,3% in de algemene bevolking wereldwijd. Van patiënten die regelmatig medische procedures ondergaan (operatie, katheterisatie, dialyse) is bekend dat zij gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van latexallergie. Bij hen komt het in 7,2% voor. Gezondheidswerkers lopen het grootste risico. Bij hen werd een percentage van 9,7% gevonden.

Circa 30-50% van de mensen met een allergie voor latex zijn ook overgevoelig voor van planten afkomstige voedingsmiddelen, met name voor bepaalde soorten fruit. Dit wordt het latex-fruit syndroom genoemd. Er is een groeiende lijst van producten die hier een rol kunnen spelen zoals avocado, banaan, kastanje, kiwi, perzik, tomaat, aardappel en paprika. Men neemt aan dat sprake is van kruisreactiviteit door de IgE-antistoffen die reageren op in structuur overeenkomende delen van verschillende eiwitten in zowel latex als fruit (Wagner en Breiteneder, 2002).

Het is van belang voor iedereen met een latexallergie om niet alleen te weten hoe en waar latex te vermijden, maar ook alert te zijn op reacties die kunnen optreden na het eten van bepaalde voedingsmiddelen, met name fruit.

Bronnen

Jalil, M., Hostoffer, R., & Wu, S. S. (2021). Jackfruit Anaphylaxis in a Latex Allergic Non-Healthcare Worker. Allergy & Rhinology, 12, 21526567211009195.

Wongrakpanich, S., Klaewsongkram, J., Chantaphakul, H., & Ruxrungtham, K. (2015). Jackfruit anaphylaxis in a latex allergic patient. Asian Pacific journal of allergy and immunology, 33(1), 65.

Kabir, S, Fatteh, S. Jackfruit induced anaphylaxis associated birchpollen-related food allergies. Ann Allergy Asthma Immunol. 2018; 121(5):S120.

Wu, M., McIntosh, J., & Liu, J. (2016). Current prevalence rate of latex allergy: Why it remains a problem?. Journal of occupational health, 58(2), 138–144. https://doi.org/10.1539/joh.15-0275-RA

Wagner S, Breiteneder H. The latex-fruit syndrome. Biochem Soc Trans. 2002 Nov;30(Pt 6):935-40. doi: 10.1042/bst0300935. PMID: 12440950.