Onderzoek naar een verband tussen lawaaiblootstelling in het werk en het risico op hoge bloeddruk zijn niet eenduidig in hun uitkomsten. Reden voor een groep Chinese onderzoekers om een case-controle onderzoek uit te voeren in een autofabriek. Zij vinden daarbij in een relatief jonge populatie mannelijke werknemers wel een verband met blootstelling aan lawaai boven 80 dB(A).

Lawaaiblootstelling en bloeddruk

Hoge bloeddruk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten en wordt mogelijk ook beïnvloed door factoren in het werk, bijvoorbeeld door blootstelling aan lawaai. Lawaaiblootstelling kan leiden tot fysiologische stress die zich uit in toename van de hartfrequentie en van de stresshormoonconcentraties (cortisol, adrenaline en noradrenaline) in het bloed. Dit kan op de middellange tot lange termijn pathofysiologische consequenties hebben, zoals blijkt uit proefdieronderzoek en onderzoek bij mensen. Blootstelling aan lawaai verhoogt de plasmaconcentraties van noradrenaline en angiotensine II, wat weer leidt tot afwijkingen in het endotheel en stimulatie van het renine-angiotensine systeem en tot een hoge bloeddruk.

Eerder onderzoek

In een meta-analyse van 23 studies bleek dat lawaaiblootstelling het risico op hoge bloeddruk verhoogt met een factor 1,72 (Bolm-Audorff et al. 2020). Ook uit eerdere studies bleek dat werknemers blootgesteld aan een hoog lawaainiveau een hogere bloeddruk hadden dan werknemers blootgesteld aan een laag niveau. Maar er zijn ook onderzoeken waaruit blijkt dat blootstelling aan lawaai tussen 80 en 85 dB geen invloed heeft op de bloeddruk (Stokholm et al. 2013). Daarmee is het verband tussen lawaaiblootstelling en hoge bloeddruk nog altijd onduidelijk.

Chinese studie in autofabriek

Recent (2022) is een case-control onderzoek gepubliceerd naar de relatie tussen lawaaiblootstelling in het werk en hoge bloeddruk in een Chinese autofabriek. Alle deelnemers aan het onderzoek werken aan de productielijnen. Hun taken bestaan onder meer uit het bedienen van machines, schilderen, lassen, schuren, polijsten, emissie testen etc. Lawaai ontstaat vooral door schuren, bepaalde destructietesten en het gebruik van bijvoorbeeld snijwerktuigen. Het gaat zowel om continu lawaai als impulsgeluid.

Onderzoeksgroep

Voor de studie zijn 5537 werknemers beschikbaar. Van hen ondergaan 5443 een medisch onderzoek. Werknemers van afdelingen zonder lawaaiblootstelling en net aangestelde werknemers worden uitgesloten. Dat geldt ook voor mensen met hart- en vaatziekten, lever- en nierziekten en tumoren. Uiteindelijk zijn de gegevens van 4919 werknemers geanalyseerd; allen mannen.

Hoge bloeddruk groep (cases)

De bloeddruk is opgenomen aan het begin van de dag en nadat de deelnemers 10 minuten hebben gezeten. Gemeten is aan beide armen; driemaal met een tussenperiode van 1-2 minuten. Het gemiddelde van drie metingen is genoteerd. Gesproken wordt van hoge bloeddruk bij een systolische bloeddruk (SBP) ≥140 mmHg en/of een diastolische bloeddruk (DBP) van ≥90 mmHg wanneer geen bloeddrukmedicatie wordt gebruikt (n=494). Werknemers met hoge bloeddruk in de voorgeschiedenis en de werknemers die op dat moment bloeddrukmedicatie gebruikten gelden ook als werknemers met een hoge bloeddruk, zelfs als hun gemeten bloeddruk lager was dan de bovengenoemde waarden (n=15). Deze werknemers met hoge bloeddruk (509) vormen de onderzoeksgroep.

Controlegroep (controles)

Bij elk van de cases zijn twee controlepersonen gezocht van dezelfde leeftijd uit de groep zonder hoge bloeddruk. De totale groep telt uiteindelijk 1527 werknemers.

Bij vergelijking van de geïncludeerde en de geëxcludeerde personen blijken er geen significante verschillen in rokers, familiegeschiedenis van hoge bloeddruk, duur van de lawaaiblootstelling, lawaainiveau en cumulatie lawaaiblootstelling. Wel waren er significante verschillen in BMI, totaal cholesterol, triglyceride, high en low density lipoproteïnen en hartfrequentie.

Lawaai

Het lawaai in het bedrijf is gemeten door gekwalificeerde arbeidshygiënisten volgens de Chinese richtlijnen. Op elke relevante werkplek is zowel het continu geluid als het impulsgeluid gemeten. Hiermee is ook een cumulatieve lawaaiblootstelling berekend: 10 × log (10^SPL/10 × jaren van lawaaiblootstelling). SPL = sound pressure level [dB (A)] ofwel de geluidsdruk. Er is sprake van beroepsmatige lawaaiblootstelling bij een geluidsniveau van ≥80 dB (A) (Lex, 8 uur) of cumulatieve geluidsblootstelling ≥80 dB (A)-years. Bij continu geluid is de fluctuatie in geluidsniveau kleiner dan 3 dB(A) over de meetperiode en bij impulsgeluid gaat het om plotseling en kort geluid van <0,5 sec, een interval >1 sec en een verandering van >40 dB (A).

Resultaten

Voor en na correctie voor de hierboven al genoemde verstorende factoren zijn de Odds Ratio’s (ORs) en de bijbehorende 95% Betrouwbaarheidsintervallen (95% BI) berekend. Voor correctie blijkt een geluidsniveau ≥80 dB (A) (Lex, 8 uur) verband te houden met hoge bloeddruk met een OR = 2,54 (95% BI 2,02 – 3,19). Een cumulatieve blootstelling ≥80 dB (A)-jaren houdt ook verband met hoge bloeddruk met een OR = 1,56 (95% BI 1,24 – 1,97). Er lijkt sprake van een non-lineair verband tussen lawaaiblootstelling en hoge bloeddruk.

Discussie en conclusie

De onderzoekers vinden een positief verband tussen beroepsmatige lawaaiblootstelling en hoge bloeddruk bij werknemers blootgesteld aan lawaai boven 80 dB(A). Dit is in lijn met eerder onderzoek, hoewel de uitkomsten daarvan ook niet eenduidig zijn en vaak klein of retrospectief van opzet. Opvallend genoeg lijkt het risico bij hogere geluidsniveaus weer af te nemen en de onderzoekers vragen zich af of het dragen van gehoorbescherming bij hogere geluidsniveaus, dan wel het healthy worker effect hier wellicht een rol in speelt.

De onderzoekers gaan ook in op de mogelijke combinatie van blootstelling aan lawaai en aan chemische stoffen. Beide vormen van blootstelling lijken effect te kunnen hebben op hoge bloeddruk. Zij hebben hier geprobeerd daarvoor te corrigeren, maar nader onderzoek naar de combinatie is volgens hen nodig.

Lees ook: Hart- en vaatziekten door lawaai?

Bronnen

Zhou, B., Lan, Y., Bi, Y., Li, C., Zhang, X., & Wu, X. (2022). Relationship Between Occupational Noise and Hypertension in Modern Enterprise Workers: A Case–Control Study. International Journal of Public Health, 67, 1604997.

Bolm-Audorff, U, Hegewald, J, Pretzsch, A, Freiberg, A, Nienhaus, A, and Seidler, A. Occupational Noise and Hypertension Risk: A Systematic Review and Meta-Analysis. Int J Environ Res Public Health (2020) 17(17):E6281. doi:10.3390/ijerph17176281

Stokholm, ZA, Bonde, JP, Christensen, KL, Hansen, AM, and Kolstad, HA. Occupational Noise Exposure and the Risk of Hypertension. Epidemiology (2013) 24(1):135–42. doi:10.1097/EDE.0b013e31826b7f76