Leren van eerdere epidemieën als MERS

Wat kan dit blog in vredesnaam toevoegen aan de stortvloed aan informatie over de corona-epidemie? Inmiddels is er in de wetenschappelijke literatuur al een groot aantal artikelen verschenen over Covid-19; keus genoeg. Niettemin kies ik voor iets anders. Recent verscheen namelijk een interessante terugblik op de vorige uitbraak van een coronavirus, namelijk MERS. In 2015 kampte vooral Zuid-Korea namelijk met het Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV).

ICOH 2015

Zonder het te weten zat een groot deel van de academische en andere experts op het gebied van de bedrijfsgezondheidszorg daar midden in. Want het driejaarlijkse wereldcongres van ons vakgebied vond van 31 mei tot 5 juni 2015 plaats in Seoul in Zuid-Korea. Een perfect georganiseerde bijeenkomst met een paar duizend artsen en onderzoekers. Maar tijdens het congres kregen die weinig mee van MERS-CoV. Dat weet ik uit eigen ervaring omdat ik daar ook was.

ICOH Seoul 2015

In een recent artikel van Noh et al. 2020 wordt teruggekeken naar de gebeurtenissen in Korea. Het eerste geval van het Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) was in Saoedi Arabie in 2012. Tussen 2012 en 2015 zijn de World Health Organization (WHO) 1368 gevallen van een MERS-CoV infectie geregistreerd. Het eerste geval in Korea betrof een man van 68 die in het Midden-Oosten was geweest. De diagnose werd gesteld op 20 mei 2015.

Koreaanse switch in aanpak

De auteurs beschrijven dat er in eerste instantie door de volksgezondheidsexperts in Korea weinig adequaat is opgetreden, waardoor veel mensen in de directe omgeving van patienten besmet raakten. Niet alleen waren de maatregelen niet in lijn met de adviezen van de WHO, maar er werd ook weinig informatie bekend gemaakt over de epidemie. Deze terughoudende strategie werd pas op 5 juni 2015 losgelaten, toen is besloten om duidelijk aan te geven in welke ziekenhuizen de patiënten met MERS werden behandeld.

In het recente artikel gaan de auteurs met behulp van de cijfers van de website MERS-CoV information website (http://mers.go.kr/)  na of ze kunnen aantonen wat de invloed van de wijziging in de communicatiestrategie is geweest op het indammen van de epidemie. De onderzoeksvraag van de studie is of er een effect te zien is van het openbaar maken van de lijst met ziekenhuizen waar MERS-CoV patiënten waren opgenomen op het aantal gevallen van MERS met een bevestiging in het lab. Ze gebruikten hiervoor dagelijkse cijfers tussen 20 mei en 5 juli 2015 (daarna zijn geen nieuwe gevallen opgetreden).

Van stijging naar daling

Ze analyseerden dit met een statistisch model voor een beloop in de tijd. Daarbij laten ze in een grafiek zien dat het aantal bevestigde gevallen voor 5 juni significant steeg met een factor 9,632. Na openbaar maken van de lijst op 5 juli trad een significante daling op van het aantal nieuw gediagnosticeerde MERS-CoV gevallen met een geschatte en eveneens significante factor van -0,699.

Link naar grafiek

In het artikel wordt ook ingegaan op de mogelijke verklaring hier voor. Enerzijds bleek dat mensen de betreffende ziekenhuizen gingen mijden (het bezoek daalde met 50%) en anderzijds gingen mensen die na bezoek aan de betreffende ziekenhuizen klachten ontwikkelden eerder op zoek naar hulp. Volgens de auteurs laten de resultaten zien dat tijdige openheid over een epidemie van groot belang is voor het indammen ervan. Ze pleiten ook voor een grotere aandacht voor adequate risicoinformatie tijdens een epidemie, waarin behalve volksgezondheidsexperts ook media en bedrijven een rol kunnen spelen.

Bron

Jin-Won Noh, Ki-Bong Yoo, Young Dae Kwon, Jin Hyuk Hong, Yejin Lee and Kisoo Park Effect of Information Disclosure Policy on Control of Infectious Disease: MERS-CoV Outbreak in South Korea Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17(1), 305; https://doi.org/10.3390/ijerph17010305