Longproblemen in de tandheelkunde

Bij stoflongen (“pneumoconiosen”) of longfibrose denk je eerder aan mijnwerkers, bouwvakkers of agrariërs dan aan beroepen in de tandheelkunde. Niettemin zijn er recent publicaties verschenen waaruit blijkt dat de blootstelling van tandartsen, tandtechnici en medewerkers van de industrie die producten maakt voor de tandheelkunde kan leiden tot ernstige longaandoeningen. 


In een eerdere blogpost over silicose door zandstralen werd ook al gewezen op het groeiende probleem bij de tandtechnici en dan vooral degenen die ook zandstralen in hun bezigheden. Onder hen steeg de prevalentie van silicose in de afgelopen jaren ook fors. Ook werd recent melding gemaakt van een cluster van ernstige longfibrose bij tandartsen in de Verenigde Staten zonder dat al een duidelijke link gelegd kon worden met een specifieke blootstelling.

Op de ICOH conferentie in Dublin begin mei 2018 werd een geval gepresenteerd van een jonge vrouw bij wie op 27-jarige leeftijd een ernstige stoflong werd gediagnosticeerd. Ze werkte sinds zes jaar als productiemanager in een productiebedrijf voor de tandheelkundige industrie. In het bedrijf was ze blootgesteld aan alginaat in poedervorm en als damp. Ze gebruikte geen persoonlijke beschermingsmiddelen ondanks de hoge blootstelling

Alginaat

Alginaat is gemaakt van zeewier en wordt onder meer gebruikt voor het maken van afdrukken van het gebit. Het bestaat uit met natriumcarbonaat gecalcineerde diatomeeënaarde wat betekent dat door verhitting boven 1000 graden Celsius amorf silicium wordt omgezet in kristallijn silicium.

Al vanaf het begin van haar werkzaamheden op deze afdeling kreeg ze klachten van droge hoest, een branderig gevoel in de neus en bloedneuzen. Vijf jaar later had ze last van kortademigheid bij grote inspanning en niet-productieve hoest en weer later van kortademigheid bij matige inspanning en tachycardie. Bij longfunctieonderzoek liet de spirometrie ernstige beperkingen zien. Tien maanden later werd een pneumoconiose vastgesteld. In dit geval waarbij de ziekte zich ontwikkelt in de eerste tien jaar van blootstelling gaat het om een versnelde vorm van silicose.

Wie zoekt naar de materialen die in de Nederlandse tandartspraktijk worden gebruikt, komt de hier besproken vorm van gecalcineerde alginaat ook tegen. In de bijgeleverde veiligheidsinformatie wordt bij verschillende producten ook gewezen op het risico van kristallijn silicium. Het is in elk geval een product waarmee voorzichtig omgesprongen moeten worden.

Bron

Frias E, Valdes M397 Accelerated pneumoconiosis by alginates in a worker in the chemical-pharmaceutical industry. case report Occup Environ Med 2018;75:A453.

Series Navigation<< Kristallijn silica in composiet, oud gevaar in een nieuw jasjeLongaandoening na het maken van gloeilampen >>