In 2009 werden twee studies gepubliceerd over de relatie tussen blootstelling aan enzymen in schoonmaakmiddelen en luchtwegaandoeningen zoals rhinitis en astma. De eerste studie werd uitgevoerd in Groot-Brittannië en de tweede in Nederland.
A Brant et al. Detergent protease exposure and respiratory disease: case–referent analysis of a retrospective cohort Occupational and Environmental Medicine 2009;66:754-758
Het Britse onderzoek van Brant et al. was een case-control studie onder werknemers in een Europees productiebedrijf van schoonmaakmiddelen. Het onderzochte cohort werkte daar van 1989-2002. Men vergeleek het optreden van luchtwegaandoeningen met de blootstelling aan proteasen (enzymen in het schoonmaakmiddel). De onderzoekers vonden een duidelijke en eenduidige relatie tussen de geschatte blootstelling aan proteasen en zowel aandoeningen van de bovenste als van de onderste luchtwegen.
Na controle voor leeftijd, geslacht en roken, was de odds ratio voor aandoeningen van de onderste luchtwegen significant verhoogd (OR = 1,98, 95% BI 1,04 – 3,79) bij de werknemers in de functies met het hoogste kwartiel van blootstelling aan proteasen (geometric mean 7.9 ng.m–3). Voor werknemers met aandoeningen van de bovenste luchtwegen was het risico vooral verhoogd bij blootstelling aan een lagere concentratie proteasen (geometric mean 2.3 ng.m–3). De onderzoekers stellen dat de resultaten sterke aanwijzingen geven voor een verband tussen de blootstelling aan enzymen in schoonmaakmiddelen en werkgerelateerde luchtwegaandoeningen.
A cross-sectional study among detergent workers exposed to liquid detergent enzymes
F G B G J van Rooy et al. Occupational and Environmental Medicine 2009;66:759-765
Van Rooy et al. onderzochten 109 werknemers van een productiebedrijf van vloeibare wasmiddelen. In deze groep die allen met de toegevoegde enzymen in contact kwamen werd gekeken naar sensibilisatie (het gevoelig worden voor bepaalde stoffen bij allergie) en luchtwegaandoeningen. De werknemers waren blootgesteld aan diverse proteasen waaronder amylase, lipase en cellulase, waarbij de hoogste blootstelling ontstond in de zone waar mengsels werden gemixt. Door het knoeien van vloeistoffen met geconcentreerde enzymen en morsen van de enzymen tijdens het wegen, vervoeren en afvullen werd de werkruimte vervuild met enzymen. Hierdoor was zowel huidcontact als inhalatie van enzymen mogelijk.
De werknemers met de hoogste blootstelling hadden significant meer werkgerelateerde luchtwegsymptomen zoals een jeukende neus (prevalence ratio (PR) = 4,2, 95% BI 1,5 – 12,0) en niezen (PR = 4,0, 95% BI 1,5 – 10,8). Verder was sprake van een marginaal significante toenamen van piepende ademhaling van de hoogst blootgestelde groep ten opzichte van de laagst blootgestelde groep(PR = 2,9, 95% BI 0,9 – 8,7).
Vijftien werknemers (14,2%) was overgevoelig geworden voor enzymen. Daarnaast werd eenmaal een beroepsastma vastgesteld en tweemaal een werkgerelateerde rhinitis. De onderzoekers concluderen dat werknemers die blootgesteld zijn aan vloeibare wasmiddelen met enzymen het risico lopen op het ontwikkelen van een overgevoeligheid voor die enzymen en uiteindelijke een allergische luchtwegaandoening.