Beroepsmatige huidaandoeningen komen regelmatig voor in allerlei beroepen. De meest voorkomende aandoening is contacteczeem en de oorzaak daarvan kan een allergie zijn of langdurige irritatie. Beroepen waarin huidaandoeningen vaak voorkomen zijn kappers en werkenden in de gezondheidszorg. Huidaandoeningen onder metaalbewerkers houden nogal eens verband met isothiazolinonen in metaalbewerkingsvloeistoffen. Maar soms speelt ook het verwerkte metaal een rol, zoals nikkelstof bij een cluster van eczeem bij medewerkers van een scheepswerf in Zuid-Korea.
Casusbeschrijving
Negen van de 80 mannen werkzaam bij de productie van LNG (liquefied natural gas)-schepen in de plaats Ulsan krijgen huidklachten in 2020. Het gaat om rode pukkels, rode vlekken en jeuk op verschillende delen van het lichaam. De klachten treden op na het uitvoeren van las- en schuurwerk. Omdat gedacht wordt aan contacteczeem, melden ze zich bij het Department of Occupational and Environmental Medicine (OEM) en de afdeling dermatologie van het universiteitsziekenhuis van Ulsan. De klachten en werksituatie zijn daar in kaart gebracht met onder meer de lange versie van de Nordic Occupational Skin Questionnaire-2002. Ook zijn plaktesten uitgevoerd.
DD
In de differentiaal diagnose (DD) staan de volgende aandoeningen: contact urticaria, contacteczeem door irriterende stoffen, allergisch contacteczeem en metaaldampkoorts. Om deze aandoeningen aan te tonen of uit te sluiten is bloedonderzoek (onder andere IgE-waarden), longfunctieonderzoek en radiologisch onderzoek gebruikt.
Werksituatie
Ook de werksituatie is onder de loep genomen. Alle mannen werken vijf dagen van 8 uur per week. Voor allen is het hun eerste baan en gemiddeld hebben ze 12 jaar in de sector gewerkt. Hun taken beperken zich tot lassen en daarna schuren, vaak zonder beschermende kleding. Bij metingen op de werkplek blijkt er veel stof aanwezig en is sprake van een slechte ventilatie. Er is weinig controle op de werkomstandigheden.
Speciaal staal
Het gebruikte metaal voor het bouwen van LNG-tankers is staal met een nikkelgehalte van 9%. Daar is voor gekozen vanwege de sterkte ervan bij lage temperaturen. Het staal heeft een hoger nikkelgehalte dan staal dat gewoonlijk in de scheepsbouw wordt toegepast (Nikkelgehalte van 2,5 – 3,5%). De toegepaste lasstaven bevatten ook zeer hoge nikkelgehaltes (60-75%), noodzakelijk om dezelfde sterkte te geven als het nikkelstaal. Bij de in de werkruimte uitgevoerde metingen blijkt de 8-uur gemiddelde grenswaarde voor nikkel overschreden te worden. De in het stof gemeten andere metalen blijven onder de grenswaarde.
Plaktesten
Van de negen onderzochte medewerkers hebben er twee positieve plaktesten op nikkel. Bij hen wordt de diagnose allergisch contacteczeem door nikkelstof bevestigd. Het advies aan hen is ander werk te zoeken. Bij de andere zeven worden geen positieve plaktesten voor nikkel gevonden. Zes anderen testen wel positief op een of meer andere stoffen, zoals budesonide, thimerosal, neomycin, en perubalsum. Bij de zeven die niet positief testen op nikkel, lijkt de diagnose contacteczeem ten gevolgen van irriterende stoffen waaronder nikkel het best passend. Hen wordt geadviseerd zich beter tegen blootstelling aan het stof te beschermen door persoonlijke beschermingsmiddelen. Het bedrijf krijgt het advies om de werkomstandigheden te verbeteren, met name de stofafzuiging.
Conclusies
De onderzoekers concluderen dat nikkelstof in deze cluster de meest waarschijnlijke oorzaak is voor de huidklachten. Dit nikkel-houdende stof komt vrij bij het lassen van staal met een hoog nikkelgehalte en gebruik van lasstaven met een hoog percentage nikkel. Ook bij het schuren na het lassen komt veel nikkelstof vrij, waarbij de grenswaarden worden overschreden. Langdurig contact van de huid met het stof is de voedingsbodem voor het contacteczeem.
De onderzoekers wijzen erop dat momenteel verschillende scheepsbouwbedrijven Lng-tankers bouwen en wellicht ook gebruik maken van dit speciale staal. Daarom zouden binnenkort meer van dergelijke gevallen van contacteczeem kunnen ontstaan.
Mathias criteria, gebruikt om een oorzakelijk verband vast te stellen bij contacteczeem
| Mathias criteria |
|---|
| 1. Komt het klinische beeld overeen met contacteczeem? |
| 2. Zijn er blootstellingen op de werkplek aan potentiële huid-allergenen of huid-irriterende stoffen? |
| 3. Is de anatomische distributie consistent met huidblootstelling tijdens werktaken? |
| 4. Is de relatie in de tijd tussen blootstelling en begin van de klachten consistent met contacteczeem? |
| 5. Zijn er niet-beroepsmatige blootstelling als mogelijke oorzaak uitgesloten? |
| 6. Wordt het eczeem beter, als er niet gewerkt wordt of als er geen contact is met de verdachte stoffen? |
| 7. Wijzen de resultaten van plak- of priktesten op een specifieke beroepsmatige blootstelling? |
Bron
Kim, D., Kim, A. R., Kim, H., Lee, S., Seo, B., Suh, H. S., Sim, C. S., Lee, H., & Yoo, C. (2022). Nickel dust-induced occupational contact dermatitis by welding and grinding work in shipyard workers: a report of nine cases. Annals of occupational and environmental medicine, 34, e7. https://doi.org/10.35371/aoem.2022.34.e7
Lees ook: