- Silicose en tuberculose systematisch bekeken
- Blootstelling aan silica risicovol voor het hart
- De tien dodelijkste beroepsziekten
- Silicose, terug van nooit weggeweest
- Silicose of sarcoïdose bij een stukadoor
- Silicose door zandstralen blijft toenemen
- Sarcoïdose en blootstelling onder de loep
- Effectiever silicablootstelling tegengaan
- Kristallijn silica in composiet, oud gevaar in een nieuw jasje
- Longproblemen in de tandheelkunde
- Longaandoening na het maken van gloeilampen
- Talk in de longen kan je de adem benemen
- Onbeschermd composiet verwerken beschadigt de longen
- Versnelde silicose na afwerking van composiet
- Bindweefselaandoeningen bij silicablootstelling
- Pleuravocht mogelijk door silica
- Silicoproteïnose bij hoge silicablootstelling
- Vergrote lymfeklier bij stofblootstelling
Een nieuwe keuken uitzoeken is een heel karwei waarbij veel keuzes moeten worden gemaakt. Niet in de laatste plaats over het materiaal waarvan de keuken en met name ook het aanrechtblad zijn gemaakt: hout, metaal, marmer, graniet of toch van een kunstmatige vervanger daarvan zoals composiet. Veel keukenleveranciers prijzen composiet aan omdat het een luxe uitstraling heeft, gemakkelijk op maat te maken is en toch vaak goedkoper is dan natuurlijke materialen.
Composiet
Composiet is volgens veel keukensites hèt alternatief voor natuursteen. Het bestaat namelijk uit een mengsel van korrels natuursteen, een bindende polymeerhars en pigment. In het Engels heet het “artificial stone” of “engineered stone”. Behalve in keukens wordt het ook veel toegepast in badkamers.
Waar we van het verwerken van natuursteen wel weten dat je op moet passen met het inademen van het stof, is dat voor composiet veel minder bekend. Terwijl het in de praktijk gevaarlijker is dan veel mensen zich realiseren. Dat komt omdat de hoeveelheid kristallijne silica in composiet zeer hoog is, tot soms ruim 90%, terwijl dat in natuurlijke steensoorten als marmer maar 3% is en in graniet gemiddeld 30%.
Bij bewerkingen als zagen en schuren komt deze kristallijne silica vrij en kan via het stof gemakkelijk ingeademd worden, waar het uiteindelijk kan leiden tot silicose. Composiet kwam op de markt in 1986 en de eerste meldingen van silicose ten gevolge van het stof van het bewerken van dit materiaal kwamen in 2010 uit Italië. Later volgden meldingen uit Spanje, de Verenigde Staten en Israël.
Zeven patiënten in Australië
Recent verscheen een artikel over zeven gevallen van silicose door blootstelling aan composietstof in Australië tussen 2011 en 2016. In alle gevallen ging het om mannen tussen 26 en 61 jaar, waarvan 28% niet rookte. Allen werkten in kleine bedrijven die aanrechtbladen en andere onderdelen voor keukens en badkamers produceerden uit composiet. Tot hun taken behoorde het droog zagen van het materiaal met handgereedschap. Er was uitsluitend afzuiging in de ruimte en slechts in drie gevallen waren stofmaskers beschikbaar. Geen van hen had ooit uitleg gehad over nut en noodzaak van persoonlijke beschermingsmiddelen. Er was ook geen controle van de gezondheid voor deze werknemers georganiseerd.
De mediane duur van blootstelling aan composietstof tot het optreden van de eerste symptomen was 7,3 jaar (4 – 10 jaar). Alle werknemers hadden symptomen zoals hoesten en toenemende benauwdheid, met name bij inspanning. Het duurde minimaal zes maanden voordat ze een longarts raadpleegden. De diagnose werd meestal met behulp van de CT-scan gesteld en bij vijf patiënten werd ook een longbiopsie genomen. Vaak was sprake van een progressief beloop en bij longfunctieonderzoek werden duidelijk restrictieve beperkingen gevonden. Voor één patiënt was een dubbele longtransplantatie nodig vanwege zijn sterk afgenomen longcapaciteit.
De onderzoekers concluderen dat sprake is van een snel optredende en progressieve vorm van silicose ten gevolge van bewerking van een populair en relatief nieuw product zonder voldoende bescherming. Omdat silicose niet te genezen is, moet de ziekte worden voorkomen door de blootstelling terug te dringen. In de Verenigde Staten zijn daarvoor al richtlijnen opgesteld door OSHA (beschikbaar via https://www.cdc.gov/niosh/docs/2015-106/).
Oud risico op nieuwe werkplek
De vraag is of dit oude risico dat opduikt op een nieuwe plek in ons land voldoende onderkend wordt. Uit eigen ervaring bleken de keukenbouwers die onze nieuwe keuken hebben geplaatst in elk geval niet op de hoogte van het risico van onbeschermd zagen en schuren.
Lees online het volledige artikel: Hoy RF, Baird T, Hammerschlag G, et al Artificial stone-associated silicosis: a rapidly emerging occupational lung disease Occup Environ Med 2018;75:3-5. Meer lezen?
Kristallijn silica in composiet, oud gevaar in een nieuw jasje