- Silicose en tuberculose systematisch bekeken
- Blootstelling aan silica risicovol voor het hart
- De tien dodelijkste beroepsziekten
- Silicose, terug van nooit weggeweest
- Silicose of sarcoïdose bij een stukadoor
- Silicose door zandstralen blijft toenemen
- Sarcoïdose en blootstelling onder de loep
- Effectiever silicablootstelling tegengaan
- Kristallijn silica in composiet, oud gevaar in een nieuw jasje
- Longproblemen in de tandheelkunde
- Longaandoening na het maken van gloeilampen
- Talk in de longen kan je de adem benemen
- Onbeschermd composiet verwerken beschadigt de longen
- Versnelde silicose na afwerking van composiet
- Bindweefselaandoeningen bij silicablootstelling
- Pleuravocht mogelijk door silica
- Silicoproteïnose bij hoge silicablootstelling
- Vergrote lymfeklier bij stofblootstelling
Silicose is een longaandoening die behoort tot de pneumoconiosen of stoflongen. Dat zijn aandoeningen die ontstaan door het langdurig inademen van anorganisch of mineraal stof. Andere voorbeelden zijn anthracosilicose (mijnwerkerslong), asbestose en talcose. Bij deze groep van longaandoeningen is het longweefsel zelf aangetast (interstitiële longaandoeningen). Daarbij kunnen zich locale ontstekingshaardjes vormen (granulomen en noduli) en treedt bindweefselvorming (longfibrose) op.
Diagnostiek
Silicose ontstaat door het inademen van kristallijn siliciumoxide of silica. Voor het stellen van de diagnose silicose is radiologisch onderzoek nodig. De diagnose wordt gesteld op basis van de blootstelling en de kenmerkende bevindingen op de foto’s (volgens de ILO’s International Classification of Radiographs of Pneumoconiosis). Daarbij moet men andere aandoeningen met vergelijkbare radiologische beelden, zoals sarcoidose en miliaire tuberculose uitsluiten. De ernst van de silicose wordt bepaald door de afwijkingen in de longfunctie.
Hoe ingewikkeld dit stellen van de juiste diagnose is, blijkt uit een recent beschreven casus. Het gaat om een man van 49 die 30 jaar lang als stukadoor heeft gewerkt. Hij heeft al enige tijd klachten van toenemende kortademigheid en vermoeidheid en bij hem is de diagnose silicose gesteld. Omdat hij blijft verslechteren, is hij verwezen naar het NKAL (Nederlands Kenniscentrum Arbeids en Longaandoeningen) in Utrecht.
Bevindingen
Een uitgebreide arbeidsanamnese bevestigt een langdurige blootstelling aan silica en de bevindingen van het beeldvormend onderzoek passen bij een silicose. Maar eventueel ook bij andere aandoeningen. Een open longbiopsie toont inflammatoire infiltratie in de pleura, niet-necrotiserende granulomen met multinucleaire reuzencellen met hyalinisatie en dubbelbrekend materiaal in het longweefsel. Omdat alle kweken op mycobacterien en schimmels negatief zijn, past dit het best bij de diagnose sarcoidose.
Op het dubbelbrekend materiaal is spectroscopisch onderzoek gedaan (Energy-dispersive X-ray spectroscopy analysis ofwel EDXA) waarbij aluminium, silicium en titanium is gevonden, allen onderdeel van cement. Om uit te sluiten dat sprake is van een immunologische (allergische) reactie is een lymfocyten proliferatie test uitgevoerd met de gevonden stoffen en met beryllium. De testen voor de metalen blijken negatief, maar bij silicium zijn er wel aanwijzingen voor overgevoeligheid.
Conclusie
De diagnose sarcoidose is gesteld en er is een behandeling gestart met infliximab waarop de longfunctie van de patient over een periode van maanden geleidelijk verbetert. De auteurs wijzen er in de discussie op dat er steeds meer aanwijzingen komen voor een verband tussen silica en sarcoidose. Mogelijk speelt daarbij sensibilisering voor silica een rol in analogie van de rol van beryllium bij chronische berylliose.
Het volledige artikel is online te lezen:
Els Beijer, Bob Meek, Hans Kromhout. Wouter van Es, Kees Seldenrijke, MarjoleinDrent, Jos M. Rooijackers, Marcel Veltkamp Sarcoidosis in a patient clinically diagnosed with silicosis; is silica associated sarcoidosis a new phenotype? Respiratory Medicine Case Reports Volume 28, 2019, 100906