- Combinatie van lawaai en kou slecht voor het hart
- Risico’s van de kou: onderkoeling
- Risico’s van de kou: koudeletsels
- Koude letsels met en zonder bevriezing nader bekeken
- Regels over werken in koude omstandigheden
- Tien tips om je te beschermen tegen de kou
- Individuen en koude-omstandigheden (1)
- Koudeletsels en regulatiemechanismen (2)
- Koudeletsels voorkomen of beperken (3)
Verzamelde tips over werken en vrijetijdsbesteding in koude omstandigheden. Hoe kun je je het best beschermen tegen de kou om gezondheidsproblemen te voorkomen?
Hier zijn tien tips:
- Luister naar de weerberichten en hou rekening met de combinatie van de wind en de buitentemperatuur (wind-chill) wanneer je bij koud weer naar buiten gaat. Pas je kleding en uitrusting aan de weersomstandigheden aan.
- Zorg voor aangepaste kleding als je bij koud weer naar buiten gaat. De kleding moet je warm en droog houden, maar zweten of oververhitten voorkomen. In ons klimaat is een jas, een trui, handschoenen en een muts meestal genoeg om de winterse koude te trotseren. Maar als het erg koud is of wanneer je lange tijd buiten bent, is dat niet genoeg. Zeker bij buitensporten is aangepaste kleding noodzakelijk. Een gewone broek is bijvoorbeeld niet geschikt om te gaan skiën of schaatsen. Voor elke sport bestaat specifieke kleding die comfortabel is, vocht afvoert, isoleert en beschermt tegen water en wind.
- Het beste is om uit te gaan van het drie lagen systeem. Dat werkt namelijk beter tegen de kou dan één dikke jas of trui.
- Vochtafvoerende onderlaag. Thermische onderkleding van bijvoorbeeld polyester of polypropyleen draag je direct op de huid, waardoor de transpiratie snel afgevoerd kan worden naar de volgende kledinglaag zodat je zelf droog blijft. Een gewoon katoenen T-shirt houdt zweet vast wat een onprettig en koud gevoel geeft. Hoe nauwer het ondergoed tegen de huid aansluit, hoe beter het de verdampende taak kan uitvoeren. Bij zeer koud weer kan een lange onderbroek of legging nuttig zijn.
- Isolerende middenlaag. Over de onderkleding komt een warmere isolerende kledinglaag uit wol of een synthetisch materiaal (fleece, softshell o.i.d.) die het transpiratievocht van binnen naar buiten goed doorlaat, maar isoleert tegen regen en wind. Synthetisch materiaal heeft het voordeel dat het snel droogt.
- De buitenste wind- en water-werende laag laat het vocht verdampen en houdt wind en regen tegen. Zorg er voor dat de winddichte jas en/of broek goed aansluit door de elastische touwtjes onderaan, aan de hals en de manchetten aan te spannen.
- Neem zo mogelijk reservekleding mee, zodat je natte kleren kunt vervangen.
- Vermijd overvloedig zweten door aangepaste kleding en door de intensiteit van de inspanning aan te passen. Door bezwete kleren te dragen koel je versneld af en kunnen zelfs vriesletsels optreden. Draag zweet-afvoerend thermisch onderkleding. Als je voeten zweten, doe dan regelmatig droge sokken aan (minstens tweemaal per dag). Vervang bezweet ondergoed zo snel mogelijk door droge kleren.
- Besteed extra aandacht aan de uiteinden van uw lichaam zoals oren, neus, lippen, wangen, tenen en vingers. Draag een muts of een helm met isolerende voering of een wollen binnenbekleding. Zorg ook dat uw oren goed beschermd zijn.
Om uw handen warm te houden zijn thermische handschoenen of wanten ideaal. Bij voorkeur waterdicht. In dunne natte fleece handschoenen koelen uw handen snel af. Wanten zijn warmer, doordat de vingers warmte aan elkaar afgeven, maar beperken de bewegingen.
Draag wollen sokken of sokken in hoogwaardige vezels die goed ademen en snel drogen. Draag liefst slechts één paar sokken en vermijd erg dikke sokken. Trek ze niet te strak aan om de bloedsomloop niet te belemmeren en zorg ervoor dat de tenen nog goed kunnen bewegen. Zorg ook voor aangepast schoeisel. Zeker bij sneeuw en ijs moeten we voor goede, waterdichte schoenen of laarzen zorgen. - Bij extreme koude of wind smeert u de blote delen van uw gezicht (neus, wangen, lippen…) in met een beschermend product zoals vaseline.
- Blijf bewegen, ook als u even pauzeert. Lichaamsbeweging levert warmte op. Zorg dat u niet afkoelt wanneer u bezweet bent en even stilstaat. Zoek direct een warme plek op of trek iets extra aan.
- Drink géén alcohol. Alhoewel er, zeker in skigebieden, vaak tegen deze regel gezondigd wordt, kan men niet genoeg benadrukken dat alcohol het lichaam nog sneller warmte doet verliezen en verdovend werkt. Licht benevelde personen voelen de effecten van koude minder snel en zijn daardoor meer vatbaar voor onderkoeling.
- Pas uw voeding aan. Eet dagelijks ten minste één warme maaltijd en drink regelmatig iets warms gedurende de dag. Gebruik eventueel een thermosfles om dranken warm te houden.
- Vertrek nooit alleen onder extreme weersomstandigheden voor bijvoorbeeld een ski-, schaats- of boottocht. In de bergen is het aangeraden om er nooit alleen op uit te trekken, ook niet wanneer de weersomstandigheden gunstig zijn. In de bergen kan het weer snel omslaan of u kunt altijd een ongeval krijgen. Zorg dat thuisblijvers weten waar u bent en neem ook altijd een mobiele telefoon mee.
Lees meer over werken in de kou
Risico’s van de kou: onderkoeling (1)