Komend jaar verschuift de focus van de arbozorg in Europa van gevaarlijke stoffen (afgelopen 2-3 jaar) naar klachten aan het houding- en bewegingsapparaat. En wie heeft er niet af en toe mee te maken: pijn in de rug, schouders, knieën etc. etc. Het is een van de meest voorkomende redenen van verzuim en arbeidsongeschiktheid. Lichamelijke belasting in het werk is vaak onderdeel van het probleem. Zoals bijvoorbeeld is uitgezocht voor schouderklachten door scheurtjes in de rotator cuff.
Wat is de rotator cuff (scheur)?
In de schouder verbinden de schouderpezen de spieren met het bot. Door de spieren aan te spannen kunnen we de arm bewegen. Bovendien houden de spieren en pezen de kop en de kom van de schouder bij elkaar. Het complex van spieren en pezen noemen we de rotator cuff. Daarmee is een rotator cuff scheur (ruptuur) een gescheurde pees in één of meer van de vier schouderspieren rondom het schoudergewricht. Er kan sprake zijn van een gedeeltelijke (partiële) scheur of een complete scheur.
Een rotator cuff scheur is vaak een chronische aandoening die ontstaat bij slijtage van de pees en dus vaker bij hogere leeftijd. Maar een dergelijke scheur kan ook plotseling optreden als er teveel kracht op de pezen komt, bijvoorbeeld bij een ongeval. Klachten zijn meestal pijn aan de voorkant van de schouder, enige stijfheid en moeite met bewegen, met name boven de schouder.
Werken boven schouderhoogte
In de literatuur wordt werken boven schouderhoogte gezien als een risicofactor voor een rotator cuff scheur. Maar er is niet veel bekend over het optreden van deze aandoening bij mensen die in hun werk veel boven het hoofd moeten werken. Daarom is in Duitsland een onderzoek opgezet onder schilders die al meer dan 10 jaar hun beroep uitoefenen. De klinische en radiologische aanwijzingen van rotator cuff letsel in deze groep van 100 schilders (OG onderzoeksgroep) wordt vergeleken met die in een controlegroep (CG) van 100 mensen die niet boven het hoofd hoeven te werken.
Er bleek inderdaad significante verschillen te zijn:
- In de OG wordt bij 45% een scheur in de pees van de supraspinatus gevonden (10% volledig en 35% gedeeltelijk). In de CG was dit 8% met 3% volledig en 5% gedeeltelijk.
- De test voor inklemming van de pees (impingement) was pijnlijk bij 52% van de OG tegenover 7% in de CG.
- De Constant en Murley score was lager in de OG ten opzichte van de CG (62 vs. 93 punten)
- De DASH (Disability of Hand, Arm, and Shoulder) scores waren slechter in de OG in vergelijking met de CG
- Bij multivariabele logistische regressie analyse bleek dat drie risicofactoren – roken, sportactiviteiten en links of rechts handigheid) geen verschillen in uitkomst opleverden. Wel maakte het al dan niet langdurig boven het hoofd werken (deelnemer in OG of CG) een significant verschil.
De onderzoekers concluderen op basis van dit kleinschalige onderzoek dat er inderdaad duidelijke aanwijzingen zijn dat langdurig boven het hoofd werken leidt tot een groter risico op rotator cuff scheurtjes en daarmee pijnlijke schouderklachten. Voor preventieve maatregelen zou men te rade kunnen gaan bij de sportgeneeskunde. Versterking van de spieren van het schoudergewricht kunnen wellicht letsel op latere leeftijd tegengaan.
Bron
Loew, M., Doustdar, S., Drath, C., Weber, M. A., Bruckner, T., Porschke, F., … Akbar, M. (2019). Could long-term overhead load in painters be associated with rotator cuff lesions? A pilot study. PloS one, 14(3), e0213824. doi:10.1371/journal.pone.0213824
Lees ook