Vrolijk kerstfeest! Ho Ho Ho! Bestaat er zoiets als het kerstman-effect op de vrolijkheid die we elkaar met Kerstmis wensen?
Hierover verscheen recent een intrigerend artikel van de Ierse Brendan Kelly. Hij onderzocht de traditioneel met de kerstdagen en vooral de kerstman geassocieerde “vrolijkheid” onder de inwoners van 21 Europese landen. Hij gebruikte daarvoor gegevens van het European Society Survey (ESS, Round 7, 2014/2015). Het doel van zijn onderzoek was te onderzoeken op welke manier vrolijkheid verband houdt met variabelen als het land waar iemand woont, het geslacht, de leeftijd, inkomen en gezondheid. Dit zijn allemaal factoren die in verband worden gebracht met geluk.
In het artikel wordt vrolijkheid gezien als een breder begrip dan geluk. Vrolijkheid omvat niet alleen hoe vaak iemand zich gelukkig voelt, maar ook of iemand plezier heeft in het leven en de mensen om zich heen. De hypothese van de studie is dat vrolijkheid vooral in Scandinavië volop aanwezig is omdat de kerstman daar vandaan komt. De hypothese is dat er sprake is van een kerstman effect op het niveau van vrolijkheid omdat de kerstman vrolijkheid om zich heen verspreidt.
Van de 40185 deelnemers aan de ESS waren gegevens van 37966 mensen beschikbaar uit 21 Europese landen. Hiervan was 48,3 % vrouw en de gemiddelde leeftijd was 46,89 jaar (14-104; SD 18,70). Een derde van hen gaf aan comfortabel te kunnen leven van hun huidige inkomen (32,8%); 46,6% vond dat zijn er mee konden rondkomen, 15,8% vond rondkomen moeilijk en 4,9% vond rondkomen erg moeilijk. Een kwart van de deelnemers vond de eigen gezondheid zeer goed (25,2%); 43.6% vond de eigen gezondheid goed; 24,3% vond hem redelijk; 5,6% noemde de gezondheid slecht en 1,2% erg slecht.
De gemiddelde vrolijkheid-score varieerde flink tussen de landen. De hoogste scores werden gemeten in Zwitserland, Nederland, België en Denemarken. Mannen scoorden iets hoger dan vrouwen; jongeren scoorden hoger dan ouderen en er was een duidelijk positieve relatie met inkomen en gezondheid.
Iedere hele punt toename in tevredenheid met de eigen gezondheid (op een 5-punt-schaal) komt overeen met een toename van 0,79 punt in vrolijkheid (op een 23-punt-schaal). Iedere hele punt toename in tevredenheid met het eigen inkomen (op een 4-punt-schaal) komt overeen met een toename van 0,76 punt in vrolijkheid. Zwitserland was het vrolijkste land van Europa.
Kelly concludeert dan ook dat de vrolijkste Europeaan waarschijnlijk een jonge Zwitserse man is die tevreden is met zijn inkomen en gezondheid. De hypothese dat vrolijkheid in Scandinavië het hoogst is, moet worden verworpen. Als er al sprake is van een Kerstman-effect op vrolijkheid, dan zal het waarschijnlijk niet alleen in Scandinavië optreden, maar in alle landen uit het uitgebreide netwerk van de kerstman.
Bron:
Brendan D. Kelly (2017) Exploring and explaining the “Santa Claus effect”: cross-sectional study of jollity in 21 European countries, Journal of Mental Health, 26:6, 538-542, DOI: 10.1080/09638237.2017.1370643 Lees ook “Fijne kerstdagen, maar wees lief voor je hart“