Uit cijfers van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten blijkt dat het aandeel van beroepsgebonden psychische aandoeningen blijft groeien. Overspannenheid en burn-out zijn daarbij de meest gemelde diagnoses. Hoewel er ook in ons land onder bedrijfsartsen veel wordt gediscussieerd over de criteria die van een burn-out een beroepsziekte maken, is het zelden zo dat er geen enkel verband met werk wordt gezien. Dat is niet in alle landen zo. Tegen psychische beroepsziekten en met name burn-out wordt heel verschillend aangekeken.
Europese vergelijking van burn-out als beroepsziekte
Recent is een exploratief onderzoek gepubliceerd waarin wordt onderzocht hoe in 28 landen van de Europese Unie wordt omgegaan met burn-out en of de aandoening wordt gezien en zelfs gecompenseerd als beroepsziekte. Het is een mooi voorbeeld van een onderzoek dat gedaan kan worden door nauwe samenwerking tussen onderzoekers uit verschillende landen. In dit geval vooral tussen onderzoekers die elkaar hebben leren kennen in de samenwerking binnen het MODERNET netwerk.
Een vragenlijst gericht op het omgaan met stress-gerelateerde beroepsziekten werd verspreid on nationale experts van 28 landen van de Europese Unie. Uiteindelijk vulden 23 landen de vragenlijst in. In 9 landen – Denemarken, Estland, Frankrijk, Hongarije, Letland, Nederland, Portugal, Slowakije en Zweden – wordt burn-out onder bepaalde voorwaarden erkend als beroepsziekte. Letland heeft burn-out expliciet opgenomen in de lijst van beroepsziekten. Compensatie vanwege burn-out is mogelijk in Denemarken, Frankrijk, Letland, Portugal en Zweden. Maar de in de verschillende landen gehanteerde criteria en beoordelingsmethodiek lopen sterk uiteen.
Hoewel alle landen in de EU verplicht zijn actie te ondernemen tegen teveel stress op de werkplek, heeft dit bij gebrek aan goede criteria voor erkenning in de meeste landen nog niet geleid tot erkenning van burnout als beroepsziekte. Wel worden in verschillende landen andere vormen van dataverzameling toegepast om een indruk te krijgen van de ziektelast door overmatige werkstress en als input voor campagnes om werkstress te verminderen.
Bron:
Andrea LASTOVKOVA, Melanie CARDER, Hans Martin RASMUSSEN, Lars SJOBERG, Gerda J. de GROENE, Riitta SAUNI, Jiri VEVODA, Sarka VEVODOVA, Gerard LASFARGUES, Magnus SVARTENGREN, Marek VARGA, Claudio COLOSIO, Daniela PELCLOVA
Burnout syndrome as an occupational disease in the European Union: an exploratory study
J-STAGE home/Industrial Health/Volume 56 (2018) Issue 2
Meer informatie over burn-out
Registratierichtlijn overspannenheid en burnout herzien in 2017
Op zoek naar een nieuwe definitie van burnout
In een artikel met deze titel publiceerde de Nederlandse professor Schaufeli in 2017 de volgende omschrijving, die meer recht doet aan de toegenomen kennis die er over burnout bestaat.
Burn-out is een werkgerelateerde aandoening die voorkomt bij werknemers die gedurende een langere periode productief en zonder problemen hebben gewerkt tot de tevredenheid van zichzelf en anderen. Extreme vermoeidheid, controleverlies over emotionele en cognitieve processen, én mentaal afstand nemen kunnen gezien worden als de kernelementen van het syndroom. Het mentaal distantiëren kan gezien worden als een disfunctionele poging om verdere uitputting te voorkomen.
Deze kernsymptomen worden vergezeld door secundaire symptomen, zoals een depressieve stemming, en gedragsmatige en psychosomatische spanningsklachten. Burn-out wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een disbalans tussen hoge werkeisen en onvoldoende hulpbronnen. Problemen in de privésfeer of persoonlijke kwetsbaarheden hebben hierbij een faciliterende rol. Uiteindelijk leidt burn-out tot gevoelens van incompetentie en slechtere prestaties op het werk.Lees hier het artikel
Wie zich wil verdiepen in het voorkomen van burnout binnen de gezondheidszorg, kan ik het onderstaande boek van mijn Belgische collega’s Gorik Kaesemans, Elke van Hoof en Lode Godderis harte aanbevelen.