Is werken goed voor gezondheid en welzijn?

werk gezondheidIk maak me in dit blog vooral druk maak over de risico’s van werk en werkomstandigheden voor de gezondheid. Maar werk en het hebben van betaald werk is voor de meeste mensen essentieel. Er is in onderzoek aangetoond dat werken beter voor ons is dan werkloos thuis zitten, mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Hoe goed is werken voor gezondheid en welzijn?

Is werken goed voor gezondheid en welzijn?

Een van de belangrijke studies naar de positieve kanten van werk voor de gezondheid is uit 2006 van Gordon Waddell and Kim Burton: IS WORK GOOD FOR YOUR HEALTH AND WELL-BEING?

Hun review van de literatuur heeft als belangrijkste conclusie:

“Er is sterk bewijs dat aantoont dat werk over het algemeen goed is voor zowel de fysieke en mentale gezondheid als het welzijn. Werkeloosheid wordt geassocieerd met een slechtere lichamelijke en geestelijke gezondheid en welzijn. Werk kan therapeutisch zijn en kan de nadelige gezondheidseffecten van werkloosheid terugdringen. Dat geldt voor gezonde mensen in de werkende leeftijd, voor veel gehandicapten, voor de meeste mensen met veel voorkomende gezondheidsproblemen en voor mensen met een uitkering.

Er is echter wel een voorwaarde waarmee rekening moet worden gehouden en dat betreft de aard en kwaliteit van werk en de sociale context; banen moeten veilig en passend zijn. Over het algemeen wegen de gunstige effecten van werk zwaarder dan de risico’s van werk en zijn ze groter dan de schadelijke effecten van langdurige werkloosheid of langdurig ziekteverzuim. Werk is over het algemeen goed voor de gezondheid en het welzijn.”

Hoeveel werken is gezond?

Niet iedereen is helemaal overtuigd van deze uitkomsten. In 2011 hielden Marion Collewet en Jaap de Koning van de Erasmus School of Economics de uitkomsten van bovenstaand en ander onderzoek tegen het licht. In hun rapport “Hoeveel werken is gezond?” nuanceren ze de positieve effecten van werken enigszins

“Op basis van analyses waarin gecorrigeerd wordt voor individuele heterogeniteit vinden we dat het effect van betaald werk op de subjectieve gezondheid van individuen afhankelijk is van kenmerken van het individu, van de vorm van niet-werken, van baankenmerken en van niet-betaalde activiteiten en hun combineerbaarheid met werk.”

Zij geven aan dat vrouwen meer baat hebben bij betaald werk dan mannen, maar dat boven de 55 werk geen positief effect meer lijkt te hebben op de gezondheid. Bij mannen boven de 55 zou het zelfs een negatief effect hebben. Ze ontdekten ook dat huisvrouwen gemiddeld genomen gezonder zijn dan werkende vrouwen.

Ook als het gaat om het aantal uren betaald werk dat men per week verricht, lijkt er een punt te zijn vanaf welke langer werken een negatief effect heeft op de gezondheid. “We vinden voor zowel mannen als vrouwen dat het verband tussen uren en gezondheid een omgekeerde U-vorm vertoont, met een maximum bij ca. 33 uur bij vrouwen en bij ca. 38 uur bij mannen.”Dit verband is weliswaar niet significant voor mannen, en slechts licht significant voor vrouwen.

Rekening houdend met het feit dat de optimale arbeidsduur per individu kan verschillen (door in het model rekening te houden met individuele wensen omtrent arbeidsduur) zijn er nog steeds aanwijzingen voor zo’n maximum bij vrouwen. Het blijkt dat meer uren werken dan men wenst schadelijk is voor de gezondheid, en zelfs dat minder uren werken dan gewenst voor mannen een gunstig effect heeft.

Uit het onderzoek komen ook effecten naar voren van specifieke werkkenmerken: lichamelijk en/of geestelijk zwaar werk heeft een negatief effect op de gezondheid, evenals de status van zelfstandige, met name bij mannen. Niet-betaalde activiteiten en de mogelijkheid om deze met betaald werk te combineren hebben geen effect op de gezondheid van mannen. Problemen in de combinatie van werk en zorgtaken en het aantal uren besteed aan mantelzorg hebben daarentegen een negatief effect op de gezondheid van vrouwen. Daar staat tegenover dat de mogelijkheid tot thuiswerken en om de werktijden goed te laten aansluiten op de thuissituatie een positief effect hebben.

Lees meer 

Hoeveel uur werken we per week in Nederland (over)?

Productieve én gezonde lengte van de werkweek